Verovali ili ne, rezultati popisa u Crnoj Gori konačno su objavljeni. Ni manje zemlje, ni veće drame.
Razumljivo je to donekle jer je Crna Gora jedina država u bivšoj Jugoslaviji, a i mnogo šire, u kojoj broj stanovnika po kojima se država zove, od popisa 2003., ne prelazi polovinu stanovništva. Uz to, crnogorskim jezikom kao službenim govori skoro 35 posto stanovništva, preko osam posto manje nego srpskim, koji je u službenoj upotrebi, ali nije i službeni.
Iako gorljivi zagovornici „srpskog sveta“ u prvi plan stavljaju ovu činjenicu kao potvrdu da je „Crna Gora druga srpska država“, oni koji bi na to odgovorili tezom da je „Srbija druga crnogorska država“ upućuju na austrijski primer.
Tamo svi govore njemačkim jezikom, a kao Nemci se izjašnjava tek nešto više od dva posto stanovnika Austrije. Dakle, nije to bitno ni presudno, posebno zbog činjenice da je u odnosu na prethodni popis 2011. rast postotka onih koji govore srpskim jezikom skoro beznačajan – 0.3 posto.
Prepolovila se prednost Crnogoraca u odnosu na Srbe
Kad je etnički sastav u pitanju, prednost Crnogoraca u odnosu na Srbe prepolovila se.
Srba je četiri posto više, Crnogoraca četiri posto manje, pa razlika više nije 16, nego osam posto.
Tako ovi rezultati popisa u Crnoj Gori nedvosmisleno pokazuju da su Crnogorci pali na svoj istorijski minimum, dok su Srbi dostigli svoj istorijski maksimum.
Ovde govorimo o popisima od 1948. do 2023. jer su se upravo na popisu 1948. građani prvi put izjašnjavali i o nacionalnoj pripadnosti, dok se pre rata računala samo pripadnost veri i jeziku.
Crnogorci su u ovih 75 godina prešli put od 91 posto tada do 41 posto danas, a Srbi od tadašnjih skoro dva posto do današnjih skoro 33 posto. Samo od pogleda na istorijske sinusoide ovih trendova može vam se zavrteti u glavi.
Malo je Srba koji se na više popisa nisu izjašnjavali kao Crnogorci, pogotovo nakon što su četnici u Crnoj Gori izgubili Drugi svetski rat. Bilo je konverzija i u Jugoslovene nakon Titove smrti jer je tada i ta kategorija ulazila u raspodele funkcija i pozicija. Slična je stvar i sa Crnogorcima, u obrnutom smjeru, pogotovo nakon što su Sloba u Beogradu i Milo u Podgorici uzeli stvar u svoje ruke. Više su dvojica komunista učinila za „srpsku stvar“ u Crnoj Gori nego Njegoš i kralj Nikola zajedno.
Sa druge strane, ne treba zanemariti teze da su Karađorđevići gašenjem jedne međunarodno priznate države i njene dinastije Petrovića 1918. godine presudno doprineli buđenju i jačanju crnogorskog identiteta (baš kao što je Vladimirovič Putin agresijom na susjednu državu pridonio značajnom jačanju ukrajinskog identiteta).
Signal Srbima zamaskiranima u Crnogorce
Još od kraja osamdesetih nivo tolerancije na četništvo i u Beogradu i u Podgorici značajno je podignut iako nije imo podršku i podsticaje kao nakon 5. oktobra. To je bio prvi signal Srbima zamaskiranima u Crnogorce da je vreme da se (po ko zna koji put) „vrate veri i naciji prađedovskoj“. Još ako tu ima nekih funkcija i para, a bilo ih je, da te Bog vidi!
Za vreme Milove neprikosnovene vladavine i „progona Srba“ u Crnoj Gori broj progonjenih je sa manje od 10 posto na popisu te 1991. porastao na prvom sledećem popisu 2003. na 32 posto!? Za to vreme broj favorizovanih Crnogoraca pao je sa 62 na 43 posto?!
Poređenja radi, revolucija predvođena crkvenim litijama, koja je u posljednjih 5-6 godina Mila poslala u opoziciju, podigla je, prema posljednjem popisu, broj Srba s Milovih 32 posto pre dvadeset godina na 33 posto danas. Celi jedan posto, onako udarnički.
Zbog lakšeg razumevanja političkog konteksta i razdoblja u kojem se navedeni etnički prevrat odvijao, vrlo je važno imati na umu da se Milo 1997. „otresao“ Beograda i žestoko krenuo u suverenističku politiku, koja je rezultirala državnom nezavisnošću Crne Gore i ulaskom u NATO. Dakle, nije vodio nikakvu prosrpsku politiku diktiranu iz Beograda, naprotiv, ali je navedeni prevrat ipak bio moguć!
Odakle perverzna strast prema identitetskim vratolomijama?
Ipak, ono što najviše zbunjuje u ovom istorijskom galimatijasu jest pitanje odakle u jednoj tradicionalnoj, plemensko-bratskoj zajednici, gde se pre slova i brojeva, uz gusle, moralo naučiti porodično stablo i nacionalna pripadnost, tako perverzna strast prema identitetskim vratolomijama?
Uz sve razumevanje dramatičnih posledica ratova i podela na „zelenaše“ i „bjelaše“, potom partizane i četnike, titoiste i informbiroovce i, konačno, na Crnogorce i Srbe, kao jedina konstanta koja je oduvek obuhvatala i spajala sve „đetiće“ jest Funkcija, pogotovo ona direktorska, ali i Pozicija, recimo na hotelskoj terasi, pogotovo ako je beogradska „Moskva“ u pitanju.
Još ako imaš, a oduvek imaš, nekoga ko će babu, tetku, oca ili strica (o majci da i ne govorimo!) smestiti na VMA ili barem preko reda zakazati pregled, završio si posao. Đetićima je VMA (Vojno-medicinska akademija) uvek bila važnija od SPC-a (Srpske pravoslavne crkve).
Voleo bih da mogu naći neki drugi logičan odgovor na ovo permanentno konvertitstvo koje doseže dimenzije pomodarstva, ali mi ne polazi za rukom.
Biće ipak da su funkcija i pozicija đetićima uvek bili važniji od nacije i tradicije, pogotovo ako imaš rezervnu.
Mislim, naciju. Jedino oko odnosa prema posedovanju moći i rukovođenju, juče u Beogradu i Novom Sadu, danas u Podgorici i Nikšiću, a sjutra, bogami, u Briselu i Strazburu, postoji apsolutni konsenzus među njima. Po tom se pitanju nikad nisu delili! Ko zna zašto je to dobro.
Ako bi kojim slučajem Crna Gora pre Srbije ušla u Evropsku uniju – „daleko bilo“, rekla bi Marija Zaharova – nagledali bismo se mi tarapane i menjanja nacionalnih dresova, jer treba neko popuniti, za njih male, sva ta silna mesta u Parlamentu, Komisiji, Veću i onolikim evropskim institucijama… A Moskva dalje nego ikad.
Živi bili pa videli.
Pratite Portal Dnevni Puls na Viberu!
Dnevni Puls/borba.me/index.hr